Frank Westerman

Frank Westerman (Emmen, 1964) groeide op in Assen en studeerde Tropische Cultuurtechniek aan de Landbouwuniversiteit Wageningen.
Voor zijn afstudeeronderzoek verbleef hij in 1987 in Peru, waar hij de pre-Columbiaanse irrigatiemethoden van Aymara-indianen in de Andes bestudeerde. In die tijd schreef hij zijn eerste journalistieke reportages.
In 1992 vestigde Westerman zich als Volkskrant-correspondent in Belgrado en zijn debuut De Brug over de Tara(1994) handelt over deze tijd.
In de recensies werd vaak de nadruk gelegd op de stijl en het schrijvers-vakmanschap van Westerman. Intermediair: “Westerman is niet alleen journalist, maar ook een schrijver, en wel een hele goeie”.
Frank Westerman bezocht sindsdien als verslaggever van NRC Handelsblad tal van internationale brandhaarden. Over de val van Srebrenica in juli 1995 schreef hij samen met collega-journalist Bart Rijs Het Zwartste Scenario. Als enige Nederlandse verslaggevers wisten Rijs en Westerman door te dringen tot de omsingelde enclave. Ze gebruiken in hun boek geheime VN-documenten en interviews met ooggetuigen om de oorlogsjaren van Srebrenica te reconstrueren.
Van 1997 tot 2002 woonde en werkte Frank Westerman in Rusland als correspondent voor NRC Handelsblad. In Moskou rondde Westerman in 1999 zijn derde boek af, De Graanrepubliek, dat werd bekroond met de Dr. L. de Jongprijs voor eigentijdse geschiedschrijving.
Geert van Istendael in De Morgen: “Lang geleden dat u nog een goed boek gelezen hebt? Sla dan De Graanrepubliek van Frank Westerman open. assie en woede, ondergang en ellende, macht en onmacht worden uw deel. Het is een van die boeken die ik niet uit handen kon leggen.”
Westermans daaropvolgende boek is een uitvloeisel van zijn langdurige verblijf in Rusland. In Ingenieurs van de ziel (2002) treedt hij in de voetsporen van de Russische schrijver Konstantin Paustovski en diens tijdgenoten als Maxim Gorki, Andrej Patonov en Boris Pilnjak. Ingenieurs van de Ziel werd bekroond met de Dr. Wijnaendts Franckenprijs en de J. Gresshoffprijs. Het boek wordt in negen talen vertaald.
Vanaf 2002 werkt Frank Westerman als fulltime schrijver vanuit Amsterdam. In 2004 verscheen El Negro en ik, waarmee hij de Gouden Uil 2005 won. Zijn werk wordt omschreven als een virtuoze combinatie van journalistiek, geschiedkunde en bovenal vertelkunst.
Op grond van zijn oeuvre tot nu toe kreeg Westerman in 2005 de Outstanding Alumnus Award van zijn alma mater, de universiteit van Wageningen.

Oog in oog met El Negro (door Sebastiaan Gottlieb, 12-10-2005)
Als 19-jarige student staat Frank Westerman oog in oog met El Negro in het Natuurhistorisch museum van Banyoles in Noord Spanje. Deze opgezette Bosjesman is de directe aanleiding voor het boek El Negro en ik, ruim 20 jaar later. Westerman probeert aan de hand van El Negro te reconstrueren hoe de blik van de westerse wereld op de Afrikaanse zwarte mensen is veranderd in de afgelopen 150 jaar. Bovendien probeert hij de naam en herkomst van El Negro te achterhalen om hem na jarenlange anonimiteit weer een eigen identiteit te geven. Westerman heeft dit waargebeurde verhaal geschreven met de pen en de bravoure van een groot romanschrijver.

De Franse taxidermist (opzetter van dieren) Jules Verraux moet in het jaar 1831 een heel spannende nacht in Afrika hebben doorgemaakt. Hij steelt in het pikkedonker het lijk van een bosjesman, die diezelfde dag begraven is en ontdoet hem ter plekke van zijn vel en botten. El Negro wordt vervolgens in het atelier van Verraux gevuld met stro en opgezet op dezelfde manier als dat in die tijd gebeurde met de wilde dieren van Afrika. De bosjesman krijgt twee latjes als schouders en een ijzeren stang voor zijn ruggengraat en wordt zo samen met tijgers, leeuwen en antilopen naar Frankrijk gestuurd. Jaren later verhuist El Negro naar Spanje waar hij terechtkomt in Banyoles in het Natuurhistorisch museum van de Spaanse veearts en naturist Fransisco Darder. Daar ziet Westerman als 19-jarige student de opgezette neger die regelmatig met schoensmeer wordt ingesmeerd om hem nog zwarter te laten lijken.

Westerman raakt geboeid door El Negro en ziet hem als symbool voor de hooghartige manier waarop het Westen kijkt naar de zwarte mensen van Afrika. Hij wil onderzoeken hoe dat beeld in de loop der tijd is veranderd en wanneer de morele verontwaardiging ontstaat over de opgezette neger van Banyoles. Door deze zoektocht wordt Westerman ook geconfronteerd met zijn eigen denkbeelden over ontwikkelingshulp. Hij studeert tropische cultuurtechniek in Wageningen, maar gaat zich steeds sterker afvragen of hij op die manier zijn idealen wel kan verwezenlijken.

El Negro en ik - Gouden Uil winnaar 2005 (opgetekend uit het juryrapport)
Het is een meeslepende aanklacht tegen het opportunisme. Het schittert omdat het zo subtiel is. Het verweeft het persoonlijke met het beschouwende.
Het is een fascinerende en eerlijke ontmaskering van illusies. Het is een nooit eindigend verhaal dat graaft in een mensengeschiedenis èn tegelijk vooruitblikt. Het is een verre reis waarin de auteur niets of niemand ontziet, ook zichzelf niet. Het is een moedig boek.